Sudan’da siyasi krizin tahliline dair yürütülen müzakereler kapsamında başlatılan “Ulusal Mutabakat için Sudan Halkının Çağrısı” teşebbüsü, siyasi taraflar ortasında diyalog görüşmeleri başlattı.
“Yuvarlak Masa Konferansı” olarak isimlendirilen ve başşehir Hartum’daki Dostluk Kongre Salonu’nda gerçekleştirilen programda, Sufi tarikatların başkanları, eski Cumhurbaşkanı Ömer el-Beşir periyodunda bakanlık yapmış şahıslar hazır bulunurken, Direniş Komiteleri, Özgürlük ve Değişim Güçleri, Komünist Partisi üzere siyaset sahnesindeki değerli aktörler yer almadı.
Girişimin yürütme komitesi lideri Haşim eş-Şeyh, konferansın açılışında yaptığı konuşmada, “Allah’tan, siyasi güçler ortasında ortak bir yer bulunmasını ve bu uzun sürmüş krizden çıkmak için bu güçlerin taban seviyede muahedesini diliyoruz” dedi.
“TARAF DEĞİLİZ, ARABULUCUYUZ”
Tüm siyasi güçlere birebir aralıkta olduklarını vurgulayan Pir, bu uyuşmazlık ve ülkenin makûs duruma düşmesine neden olan hengamenin tarafı olmadıklarını lakin bu problemlerden asıl ziyan görenler oldukları için siyasi taraflar ortasında arabuluculuk vazifesi üstlendiklerini belirtti.
Şeyh, şöyle devam etti:
“Bugün bu salonda bulunan siyasi güçler olarak, siyasi güçleri partizan çıkarlarından uzaklaşmaya ve ulusal çıkarları gözetmeye ve Sudan halkının beklentilerini gerçekleştirmeye çağırıyoruz. Sudan’da 10 aydan fazladır devlet işlerini yürüten bir hükümet yok ve ülkede istikrar, bütün bu siyasi ve toplumsal kümelerin uzlaşarak kuracağı bir hükümet kurmakla başlar. Bu yüzden bu teşebbüsle bu hususta başardığımızı düşünüyorum, zira biz bu çağrıyı sağdan sola istisnasız bütün siyasi partilere ulaştırdık.”
Girişimin başkanı Halife et-Tayyib eş-Şeyh de Sudan’ın birliğini muhafazanın, birliği sağlamanın birçok taviz vermeyi gerektirdiğine değinerek, halkın ülkeyi yönetmesi ve istikrarı sağlaması için güvendiği şahısları seçeceği özgür ve adil seçimlere götüren, makul misyonlara sahip hükümet ile geçiş periyodunu tamamlamanın değerine dikkati çekti.
“SUDAN’A YÖNELİK DIŞ MÜDAHALE KABUL EDİLEMEZ”
Ülkenin egemenliğine hürmet gösterilmesi gerektiğini, ülkeler ortasındaki alakaların karşılıklı çıkarlar unsuruna dayalı kurulduğunu belirten Pir, Sudan’a yönelik dış müdahalenin kabul edilemez olduğunun altını çizdi.
Şeyh, Sudan’ın güvenliğini sağladıkları için silahlı kuvvetlere hürmet gösterilmesi gerektiği, Sudan halkının tüm bileşenlerine barış ve istikrarın sağlanması için diyalog davetini tekrarlayarak 40’ı aşkın tahlil teşebbüsü sunan tüm taraflara teşekkür etti.
Sudan’da önde gelen din adamlarından Halife et-Tayyib eş-Şeyh, 21 Mayıs’ta “Ulusal Mutabakat için Sudan Halkının Çağrısı” teşebbüsünü başlatmıştı.
Egemenlik Kurulu Lideri ve Ordu Kumandanı Orgeneral Abdulfettah el-Burhan, 4 Temmuz’da, sivil güçlerin sivil bir hükümet üzerinde mutabakata varabilmesi için askerin, Birleşmiş Milletler, Afrika Birliği ve Hükümetler Ortası Kalkınma Otoritesinden (IGAD) oluşan “üçlü mekanizma” himayesinde yürütülen siyasi müzakerelerden çekildiğini açıklamıştı.
Burhan, sivil geçiş hükümeti kurulmasının akabinde Egemenlik Kurulunun feshedileceğini ve güvenlik ve savunmadan sorumlu olacak Yüksek Savunma Kurulu kurulacağını bildirmişti.
Eski iktidar koalisyonu Özgürlük ve Değişim Güçleri-Merkez Kurulu ve Direniş Komitelerinin yanı sıra Komünist Parti, Meslek Odaları Birliği, siyasi ve mesleksel örgütlerini içeren “Radikal Değişim Güçleri” isimli yeni ittifak, “darbe” olarak nitelendirdikleri 25 Ekim müdahalesinin sonuçlarının ve sonrasında alınan kararların iptali için darbe zıddı kümeler olarak nitelendiriliyor.
Çoğunluğu silahlı kümelerden oluşan Özgürlük ve Değişim Güçleri-Ulusal Uzlaşı güçleri ise askere yakın olarak değerlendirilirken, 10 İslami kümenin birleşmesiyle oluşan “Kapsamlı İslami Akım” ve “Ulusal Hareket Güçleri” üzere sivil güçler, askerin idarede olmasında bir sakınca görmüyor.
Askeri önderler, iktidarı 2023’te seçilmiş hükümete devretmeyi taahhüt ediyor.