Mithat Yurdakul / ANKARA – Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE), Aralık 2024’te aylık bazda yüzde 1.03, Yurt İçi Üretici Fiyat Endeksi (Yİ-ÜFE) yüzde 0.4 artış gösterdi. TÜFE, aylık bazda Haziran 2023’ten bu yana en düşük oran olarak kayıtlara geçti. Açıklanan enflasyon oranlarıyla birlikte, memur ve emeklilerin artırım oranları da muhakkak oldu. SSK ve Bağ-Kur emeklileri, 2025 yılının birinci 6 ayında yüzde 15.75, memur ve memur emeklileri yüzde 11.54 oranında artırım alacak.
TÜİK datalarına nazaran, aylık bazda TÜFE yüzde 1.03, Yİ-ÜFE yüzde 0.4 arttı. Yıllık enflasyon ise tüketici fiyatlarında yüzde 44.38, üretici fiyatlarında yüzde 28.52 oldu. TÜFE, aylık bazda Haziran 2023’ten, Yİ-ÜFE de Ocak 2023’ten bu yana en düşük oran olarak kayıtlara geçti.
Eğitim yüzde 91 pahalandı
Geçtiğimiz aralık ayında fiyatı en fazla artan eser yüzde 12,17 ile yumurta oldu. Yumurtadaki artırımı yüzde 9,88 ile kahvaltılık tahıl eserleri, yüzde 9.33 ile patates izledi. Aralık 2024’te fiyatı en çok artış gösteren öbür eserler ortasında yüzde 8.33 ile taze balık, yüzde 7.84 ile margarin ve yüzde 7.62 ile fırın, ocak ve fırınlı ocak yer aldı. Geçen ay en fazla fiyat düşüşü ise yüzde 27.78 ile hava yolu, yüzde 5.66 ile şehirlerarası otobüs, yüzde 4.5 ile bayan ve çocuk ayakkabısı, yüzde 3.82 ile erkek ayakkabısında oldu. Geçen yıla nazaran eğitim yüzde 91.6, konut yüzde 69, lokanta ve oteller yüzde 57.1 kıymetlendi.
Memurlardan “refah payı” talebi
Memur artırımlarının muhakkak olmasının akabinde, memurlardan refah hissesi talebi geldi. Memur-Sen Başkanı Ali Yalçın, yeniden değerleme oranının yüzde 43.93, kira artış oranının yüzde 58.51, doğal gaz artışının yüzde 60, akaryakıt ve elektrik artışının yüzde 40 olduğunu belirterek, “Biz toplu mukaveleyi yaparken 2024 için bekledikleri enflasyon yüzde 33’tü. Peşinden gerçekleşen sayı şu an ortada. Kamu görevlilerine, Hakem Kurulu’nun reva gördüğü artırım ise 2025 için yüzde 6+5. Bu artırımı kabul etmiyoruz. Bizim toplu kontrat masasına getirdiğimiz 6 aylık birinci teklif olan yüzde 15 artırım ve yüzde 10 refah hissesi kısmıyla bir arada başlamalı bu ocak ayı. Onun için memura, memur emeklisine bir an evvel refah hissesi verilmeli” formunda konuştu.
Emekli ve memurun yeni yıl artırımı aşikâr oldu
TÜİK’in aralık ayı enflasyon datalarını açıklamasıyla, 6 aylık enflasyon oranı ile memur ve emeklinin artırım oranı da belirli oldu. 2024 yılı Temmuz-Aralık enflasyon oranının yüzde 15.75 olarak belirlenmesiyle, SSK ve Bağ-Kur emeklilerinin 2025 yılının birinci 6 ayındaki artırımı yüzde 15.75 oldu. Memur ve memur emeklilerinin 6 aylık enflasyon farkı ve toplu kontrattan artırımı ile birlikte yeni yıl artışı yüzde 11.54 oranında gerçekleşti.
En düşük memur maaşı
Aile yardımı ödeneği dahil en düşük memur maaşı 39 bin 177 liradan 43 bin 726 liraya, en düşük memur emekli aylığı 17 bin 587 liradan 19 bin 617 liraya yükseldi.
Bedellide yeni ücret
Yeni sayılarla, memur aylık katsayısına nazaran belirlenen bedelli askerlik fiyatı de 217 bin 871 TL’ten, 2025 Ocak-Haziran ortası için 243 bin 35 TL’ye çıkacak. Bedelli askerlikte kesin sayı, Ulusal Savunma Bakanlığı’nın yapacağı açıklamayla netleşecek. Kıdem tazminatında tavan tutuar ise 46 bin 658 TL olarak belirlenecek. Yeni devirde meskende bakım fiyatı 10 bin 126 lira, engelli aylığı 3 bin 723-5 bin 585 lira, yaşlılık aylığı 4 bin 662 lira olacak.
En düşük emekli aylığında artış beklentisi
Önümüzdeki günlerde en düşük emekli aylığıyla ilgili de bir düzenleme bekleniyor. Halihazırda kök aylığı 12 bin 500 liranın altında kalan emeklilerin maaşları Hazine tarafından bu sayıya tamamlanırken, yılbaşı artırımı, temmuzda 12 bin 500 lira olarak belirlenen en düşük aylığı etkilemiyor. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Işıkhan, “Ocak ayında, enflasyon oranları muhakkak olduktan sonra İktisat Uyum Kurulu’nda en düşük emekli aylığının arttırılması noktasında bir çalışma içerisinde bulunabileceğimizi söz etmek isterim” diyerek en düşük aylığın artırılabileceğini lisana getirdi. En düşük emekli maaşının artması için yasal düzenleme gerekiyor. Yapılacak kanun düzenlemesiyle, en düşük emekli aylığının 14 bin 500 -15 bin lira aralığına çekilebileceği belirtiliyor. 7 Ocak’a kadar tatil olan TBMM’nin, mesaiye yine başladıktan sonra gündeminin birinci sıralarına düzenlemeyi alması beklenirken, yasal düzenlemenin aylık ödeme tarihlerine yetişmemesi halinde emeklilere fark ödemesi yapılması bekleniyor.
Kira artırımı üst sınırı 8 ay sonra yüzde 60’ın altına indi
Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) aralık ayı Tüketici Fiyat Endeksi bilgilerini açıklamasıyla ocak ayı kira artış oranı da muhakkak oldu. Buna nazaran kira artış üst sonunu belirleyen 12 aylık enflasyon ortalaması yüzde 58.51 olarak gerçekleşti. Kira artırım üst hududu böylelikle 8 ay sonra yüzde 60’ın altına gerilemiş oldu. Konut ve iş yeri kira artış oranlarında üst hudut olarak 12 aylık enflasyon ortalaması baz alınıyor. Ocak ayı boyunca gerçekleştirilecek kira artış oranları yüzde 58.51 düzeyini aşamayacak. Örneğin aylık kirası 15 bin lira olan bir kiracı için mesken sahibi en fazla 8 bin 776 lira artırım talep edebilecek. Bu formda yeni aylık kira bedeli ise 23 bin 776 liraya çıkmış olacak.
‘Dezenflasyon sürecini güçlendireceğiz’
Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz, “Önümüzdeki devirde uygulayacağımız siyasetlerle enflasyon beklentilerindeki güzelleşmeyi hızlandırarak, dezenflasyon sürecini daha da güçlendireceğiz” sözlerini kullandı.
Yılmaz, toplumsal medya hesabından Aralık 2024 devri enflasyon bilgilerini kıymetlendirdi. Programa duyulan itimat sonucunda dezenflasyon sürecini tesis etmeye devam ettiklerini belirten Yılmaz, tüketici fiyatlarındaki aylık yükselişin aralık ayında yüzde 1,03 olarak gerçekleştiğini anımsattı. Yılmaz, “Dezenflasyon sürecini başlattığımız 2024 yılı haziran ayından itibaren ise yıllık enflasyondaki düşüş 31.1 puana ulaşmıştır. Geriye dönük fiyatlamanın yüksek olduğu hizmet enflasyonundaki güzelleşme son çeyrekte barizleşmiştir. Enflasyonun ana eğilimindeki düşüş aralık ayında sürmüştür” değerlendirmesinde bulundu.
Kalıcı toplumsal refah
“İç talepte dengelenmeyi amaçladığımız dezenflasyon sürecinde, talep şartları enflasyondaki düşüşü destekleyici düzeylere gelmiştir” diyen Cevdet Yılmaz, şu tabirleri kullandı:
“Toplumsal refahı ilerletmek, iktisatta öngörülebilirliği artırmak, kaynakların daha adil ve aktif dağılımını gerçekleştirmek için uyguladığımız iktisat programımızı kararlılıkla sürdürüyoruz. Para ve maliye siyasetleri ortasındaki güçlü eşgüdümü sağlayan, şeffaf ve öngörülebilir siyaset adımlarımızın olumlu tesirleri ile enflasyonu Program devrinde tek haneli düzeylere indirilerek bu düzeylerde istikrar kazanmasını sağlamayı hedefliyoruz. Enflasyonun düştüğü, istikrarın pekiştiği bir ortamda temel maksadımız kapsayıcı büyüme ile kalıcı toplumsal refahı sağlamaktır.”
Şimşek: Geçim kasvetini çözmek en büyük önceliğimiz
Sosyal medya hesabından enflasyon oranlarını pahalandıran Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, “Vatandaşımızın geçim meşakkatini çözmek en büyük önceliğimizdir, bu doğrultuda gerekli siyaset çerçevesini oluşturduk ve dezenflasyon programını kararlılıkla uygulamaya devam ediyoruz” dedi. Şimşek, enflasyonun Aralık 2024’te son 19 ayın en düşük düzeyine indiğine dikkat çekerek, “Yıllık enflasyon yüzde 44.4’e gerileyerek Kasım 2023’te açıklanan Merkez Bankası kestirim aralığının 2.4 puan üzerinde gerçekleşti. Böylelikle 2024 yılında enflasyon, 2022 ve 2023 yıl sonuna nazaran 20 puan düştü. Enflasyondaki düşüş sürecek. Maliye siyasetinin artan dayanağının yanı sıra hizmet enflasyonundaki katılığın azalması ve beklentilerdeki güzelleşmeyle 2025 yılında enflasyonun maksadımız doğrultusunda gerçekleşmesini bekliyoruz” tabirini kullandı.