İsveç ve Finlandiya’nın NATO’ya üyelik başvurularıyla ilgili Türkiye’nin itirazı devam ederken iki ülkeden heyetlerin Türkiye’de kapalı kapılar ardında gerçekleştirilen görüşmelere dair detaylar basına sızdı. Öte yandan, Finlandiya Dışişleri Bakanı Türkiye’nin itirazlarıyla ilgili açıklama yaptı.
Rusya’nın Ukrayna’yı işgalinin ardından Finlandiya ve İsveç NATO’ya resmi üyelik için başvuru yapmış, iki ülkenin birliğe katılıma adımına ise Türkiye’den sesler yükselmişti.
Türkiye’nin NATO itirazı gündemdeki yerini korurken, İsveç ve Finlandiya’dan heyetler sorunun çözümü için geçtiğimiz günlerde Türkiye’ye gelmişti.
ABD merkezli Reuters haber ajansı, ülkeler arası görüşmelerle ilgili detayları paylaştı. Reuters’a konuşan ismi açıklanmayan iki üst düzey yetkili, Ankara’nın NATO tavrında çok az ilerleme kaydedildiğini açıklarken, yeniden görüşmelerin ne zaman yapılacağını bilmediği aktardı.
‘BU KOLAY BİR SÜREÇ DEĞİL’
İsveçli ve Finli diplomatlar, Türkiye’nin tutumunu değiştirmek ve Rusya’nın Ukrayna’yı işgali karşısında Batı ittifakının tarihi bir genişlemesine izin verecek bir anlaşmaya varmak amacıyla Çarşamba günü Türkiye’ye geldi.
Üst düzey bir Türk yetkili ise dün gece Reuters’e verdiği demeçte, “Bu kolay bir süreç değil,” diyerek İsveç ve Finlandiya’nın Ankara’nın desteğini kazanmak için “zor” adımlar atması gerektiğini sözlerine ekledi. İsmi açıklanmayan yetkili, “Daha fazla müzakere devam edecek. Ancak bir tarih çok yakın görünmüyor.” dedi.
Başka bir Türk yetkili de görüşmelerde net bir ilerleme kaydedilmediğini ve devam etmek için bir zaman çizelgesinin bulunmadığını söyleyerek, NATO’nun 29-30 Haziran’da Madrid’de yapacağı zirvede Türkiye’nin üyelik hedeflerine hala karşı çıkabileceği ihtimalini artırdığını vurguladı.
FİNLANDİYA’DAN AÇIKLAMA
Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu Cuma günü yaptığı açıklamada, Türkiye’nin Finlandiya ve İsveç’ten teröre karşı net adımlar atmasını beklediklerini duyurmuştu.
Öte yandan, Finlandiya Dışişleri Bakanı Pekka Haavisto, Washington’da ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken ile yaptığı görüşmenin ardından, Türkiye’nin Finlandiya’nın NATO üyeliğiyle ilgili problemlerinin Madrid’deki liderler zirvesine kadar çözülmesi gerektiğini belirtti.Haavisto, düzenlediği basın toplantısında Türkiye’nin gündeme getirdiği konuların haziran sonundaki Madrid zirvesinden önce çözülmesinin önemli olduğuna dikkat çekti.
Haavisto, “Türkiye’de müzakereler sürüyor. Müzakereler epey uzun sürdü ve bu görüşmelere devam etme konusunda anlaştık. Tabii ki NATO’nun Türkiye’nin de desteklediği açık kapı politikasına güveniyoruz. Ve bu sorunların çözülebileceğini düşünüyoruz” dedi.
ABD’DEN TÜRKİYE AÇIKLAMASI
ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken da, Washington’un iki ülkenin NATO üyeliğine verdiği desteğe bir kez daha dikkat çekerek, “Finlandiya ve İsveç’e müttefiklerimiz demek için heyecanlıyız” dedi. Blinken, “ABD’nin Türkiye’nin endişelerinin yanıtlanmayacağına inanmak için hiçbir gerekçesi yok” diye konuştu.
İsveç’ten ise konuyla ilgili resmi bir açıklama gelmedi. İki ülke de terörü kınadıklarını ve Ankara ile koordinasyon olasılığını memnuniyetle karşıladıklarını söylediler.
Konuyla ilgili Reuters’a açıklama yapan bir kaynak da, ülkeler arasında Çarşamba günü gerçekleştirilen 5 saatlik görüşmenin samimi olduğunu açıkladı. Üçüncü bir kaynak ise Reuters’e verdiği demeçte, Türk yetkililerin Madrid zirvesinden önce bir anlaşmaya varma ihtimalini küçümsediğini söyledi.
PKK ÜYELERİYLE İLGİLİ KANITLAR TESLİM EDİLDİ
Üst düzey Türk yetkili, İsveç ve Finlandiya’nın görüşmelerde resmileştirilmesi gereken sözler verdiğini söyledi. Yetkili, Türklerin Kuzey ülkelerinde olduğu belirtilen PKK üyeleriyle ilgili kanıtları muhataplarına teslim ettiğini de sözlerine ekledi.
İkinci kaynak, Türk yetkililerin iade ihtimalini bir kez daha artırdığını ve bir anlaşma için bir yol haritası üzerinde anlaşmak için acele etmediklerini vurguladı.
İsveç parlamentosunun Dışişleri Komisyonu başkanı bu ay Reuters’e verdiği demeçte, Avrupa Birliği terör listelerinde yer almayan insanları sınır dışı etmenin “tamamen düşünülemez” olduğunu söylemişti. Ancak bu açıklamadan hemen önce, İsveç Dışişleri Bakanı Ann Linde, ” 1984’te Türkiye’nin ardından PKK’yı terör örgütü olarak kabul eden ilk hükümet olduğunu hatırlatmak isteriz” demişti.
Türkiye, PKK ve YPG’ye destek verdikleri gerekçesiyle iki ülkenin NATO’ya katılımına itiraz ediyor. Ankara, ayrıca TSK’nın 2019’da Suriye’nin kuzeyine yaptığı Barış Pınarı Harekatı nedeniyle İsveç ve Finlandiya’nın Türkiye’ye uygulamaya başladığı silah ambargosunun kaldırılmasını istiyor.