TÜİK konut piyasasına ait dataları dün açıkladı. Ekonomim müellifi Alaattin Aktaş, bu datalara nazaran “çok fazla konut yapılıyor” algısının yanlış olduğunu belirtti. Zelzele nedeniyle piyasanın biraz daha hareketlenebileceğini belirten Aktaş’a nazaran bu ekonomik şartlarda yapılacak en âlâ şey toplumsal konut inşa etmek. Aktaş’ın “Konutta algı diğer, gerçek başka!” başlıklı yazısının ilgili kısmı şöyle:
“TÜİK dün yılın birinci çeyreğine ait yapı ruhsatı ve yapı kullanma müsaade evraklarının sayısını açıkladı. Biz toplam ruhsat ve müsaade evrakı sayısını değil, bu kapsamdaki daire sayısını temel alarak bir tablo oluşturduk. Bu tablonun birinci kısmında 2003’ten bu yana olan periyodun birinci çeyrek durumunu, ikinci kısmında tekrar birebir yıldan bu yana olan periyodun birinci çeyrekler prestijiyle yıllık durumunu görebilirsiniz.
İlk çeyreklerdeki durum hudutlu bir periyoda işaret ettiği için sağlıklı bir gösterge sayılmazsa da bilhassa yapı kullanma müsaade evrakının seyrinde çok dramatik bir gerileme var. Bu yılın birinci çeyreğin 126 bin konut için yapı kullanma müsaade dokümanı verilmiş. Bu, 2012’den bu yana olan periyodun en düşük sayısı. 2012’den sonraki devirde yıl olmuş 200 binin bile çok üstüne çıkılmış, bu yıl biten ve kullanıma hazır hale gelen konut sayısı ise biraz evvel belirttim sırf 126 bin.
Yeni başlayacak inşaatlarla ilgili gösterge olan yapı ruhsatlarına mevzu daire sayısında ise dalgalı bir seyir gözlüyoruz. Birinci çeyrekler prestijiyle 2019 ve 2020’de çok düşük sayıda ruhsat kelam konusu olmuştu. Sonra toparlanma yaşandı ancak yeniden de geçen yıl ve bu yılki ruhsatlara bahis daire sayısı pandemi periyodu hariç son on yılın en düşüğü.
Dolayısıyla konut inşaatına başlama eğilimi çok güçlü değil. Bunun sonuçlarını da bir mühlet gecikmeli olarak yapı kullanma müsaade evrakında gözlüyoruz esasen.
Bu yılın birinci çeyreğindeki sayının çok düşük olmasında zelzelenin de kuşkusuz tesiri olmuştur.
İNŞAATLAR HIZLANACAK
Deprem felaketi konut inşaatının sürat kazanması sonucunu doğuracak. Pazar günkü seçimi kim kazanırsa kazansın, bölgede yapılacak konutların finansmanı kim tarafından karşılanırsa karşılansın, sonuçta yıkılan o konutlar tekrar yapılacak. Yüz binlerce konuttan kelam ediyoruz.
Deprem bir yana bizim konut inşaatını hızlandırmamızın gerekliliği de ortada. Lakin bu gereklilik muhteşem lüks ve çok büyük konut yapmak manasına gelmiyor. Zati inşaat maliyetleri çok yükselmiş, arsa fiyatları da o denli; işin içine bir de lüksü kattık mı ya da yapılan konutu o denli lanse ettik mi, toplumun çok büyük bir bölümü o konuta yaklaşamıyor bile.
Dolayısıyla klasik tabirle yapılması gereken toplumsal konut. Parası olan sarfiyat daha değerliyi, daha lüksü alır, zati onun için sorun yok ki.
Ama konutu yapmak da yetmez. Finans sistemi şimdiki üzere kilitlenmiş bir biçimde kalırsa, ucuz diyeceğimiz konutu da kimse alamaz.” (HABER MERKEZİ)