Özbekistan’ın tarihi Semerkant kentinde düzenlenen Şanghay İşbirliği Örgütü (ŞİÖ) Devlet Liderleri 22. Toplantısı sonuçlarına ait ŞİÖ’nün Semerkant Deklarasyonu imzalandı.
Semerkant’ta yeni inşa edilen “İpek Yolu Semerkant” milletlerarası turizm bölgesindeki kongre merkezinde Özbekistan Cumhurbaşkanı Şevket Mirziyoyev’in mesken sahipliğinde düzenlenen tepe sona erdi.
Zirveye, örgüte üye Rusya Devlet Lideri Vladimir Putin, Çin Devlet Lideri Şi Cinping, Kazakistan Cumhurbaşkanı Kasım Cömert Tokayev, Kırgızistan Cumhurbaşkanı Sadır Caparov, Tacikistan Cumhurbaşkanı İmamali Rahman, Pakistan Başbakanı Şahbaz Şerif, Hindistan Başbakanı Narendra Modi, gözlemci ülkeler Belarus Cumhurbaşkanı Aleksandr Lukaşenko, Moğolistan Cumhurbaşkanı Ukhnaagiin Khurelsukh, İran Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi, davetli önderler Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Türkmenistan Cumhurbaşkanı Serdar Berdimuhammedov ve Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev katıldı.
ŞİÖ üyesi Rusya, Çin, Kazakistan, Kırgızistan, Tacikistan, Pakistan, Hindistan ve Özbekistan önderleri tepe sonuçlarına ait Semerkant Deklarasyonu’nu imzaladı.
Deklarasyonda önderler, ŞİÖ’nün öbür devletlere ve memleketler arası kuruluşlara yönelik olmadığını teyit etti ve karşılıklı çıkarları dikkate alarak iş birliğine açık olduklarını kaydetti.
Liderler, ekonomik gerçekler dikkate alınarak Dünya Ticaret Örgütünün aktifliğinin artırılması ve tertipte ıslahat yapılması davetinde bulundu.
Deklarasyonda savunma ve güvenlik alanında iş birliğini geliştirme, terörist ve aşırılık yanlısı örgütlerin tek bir listesini oluşturma niyetlerini beyan eden önderler, ayrıyeten terörle gayrete yönelik örgütün “Barış Misyonu” ortak askeri tatbikatlarının yapılmasının değerini vurguladı.
Küresel füze savunma sistemlerinin kimi ülkeler tarafından tek taraflı olarak geliştirilmesini kınayan önderler, bunun milletlerarası güvenlik ve istikrarı olumsuz etkilediğini lisana getirdi.
Kimyasal Silahların Geliştirilmesi, Üretimi, Stoklanması ve Kullanımının Yasaklanması ve Bunların İmha Edilmesine Ait Sözleşme’ye uyulması davetinde bulunan önderler, uzayın silahlardan arındırılmasından yana olduklarını ve uzayda bir silahlanma yarışının önlenmesini garanti edebilecek milletlerarası, yasal olarak bağlayıcı bir evrakın imzalanması gereğini vurguladı.
İran’ın nükleer programına ait aksiyon planının uygulanmasının değerine dikkati çeken başkanlar, Nükleer Silahların Yayılmasını Tedbire Antlaşması’nın kararlarına sıkı sıkıya uyulması gerektiğinin altını çizdi.
Liderler, Afganistan’da tüm etnik, dini ve siyasi kümelerin temsilcilerinin iştirakiyle kapsayıcı bir hükümete muhtaçlık duyulduğunu kaydetti. Ayrıyeten “ŞİÖ’nün Uygun Niyet Elçisi” unvanını onaylayan başkanlar, 2023’ü Turizm Yılı ilan etti.
Bu doruğun akabinde ŞİÖ devir başkanlığı Hindistan’a geçerken, bir sonraki ŞİÖ Doruğu 2023’te Hindistan’da yapılacak.
Zirvede, üye ülkeler tarafından uzun vadeli güzel komşuluk, dostluk ve iş birliği mutabakatının uygulanması için kapsamlı bir aksiyon planı da dahil toplam 40 doküman imzalandı.