T24 Ekonomi
Ekonomi idaresi teşvik sisteminde esaslı değişikliğe hazırlanıyor. Bölgesel kalkınmanın ön plana çıkarılacağı sistemde ana aktör, kalkınma ajansları olacak. Kalkınma ajanslarından bölgelerindeki desteklenmesi gereken yatırım alanlarıyla ilgili muhtaçlıklar alınmaya başlandı. Kimi teşvik ögeleri kaldırılacak, kimilerinin oranları artırılacak yahut azaltılacak.
Ekonomi yönetimi, temeli bölgelerarası gelişmişlik farkının azaltılmasına dayanan lakin bugüne kadar istenilen sonucun alınamadığı teşvik sisteminde esaslı değişikliğe hazırlanıyor. Bu kapsamda Yatırımlarda Devlet Yardımları Hakkında Kararda değişiklik yapılacak. Yeni teşvik sisteminin omurgasını, sayıları 26’ya ulaşan kalkınma ajansları oluşturacak. Kimi teşvikler kaldırılacak, kimilerinin oran ve mühletleri yine belirlenecek.
Teşvikte yeni periyodun ismi Türkiye Yüzyılı Yatırım Atağı olacak. Bununla ilgili birinci adım yüksek teknoloji eserlerini üretecek girişimcilere 2030 yılına kadar 30 milyar dolarlık kaynak aktarılmasını öngören HIT-30 programı ile atıldı. Program kapsamında; elektrikli araçlar, batarya, çip, güneş, rüzgar ve Ar-Ge alanındaki yatırımlar için belli alt hudutlar konularak çağırıya çıkıldı. Program aslında hala yürürlükte olan Proje Bazlı Teşvik Sistemi kapsamında verilen teşvikleri kapsıyor.
Kalkınma Ajanslarından bilgiler toplandı
Teşvik sistemindeki değişimin ikinci ayağında ise Yatırımlarda Devlet Yardımları Hakkında Karar uyarınca verilen bölgesel teşvik sistemi olacak. Yeni teşvik sisteminde ana aktör bölgesel kalkınma faaliyetleri yürüten kalkınma ajansları olacak. Hazırlıklar kapsamında, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı, kalkınma ajanslarından görev bölgeleriyle ilgili yatırım gereksinim tahlili istedi. Ajanslar, bölgelerinde muhtaçlık duyulan yatırım alanlarıyla kesimleri belirleyip Bakanlığa iletmeye başladılar. Bu datalar tahlil edilerek bölgesel bazda yatırım alanları tespit edilecek.
Teşvik bölgesi sayısı artırılacak
Halen sosyo ekonomik gelişmişlik endeksi sıralamasına nazaran göre 6 bölgeden oluşan teşvik sisteminde, bölge sayısı artırılacak. Bu sayının 7 yahut 8’e yükseltilmesi bekleniyor fakat 8 bölge seçeneğinin daha büyük ihtimal olduğu üzerinde duruluyor. Teşvik bölgelerinde, mevcutta olduğu üzere vilayetler sosyo ekonomik gelişmişlik endeksindeki yerlerine nazaran sıralanacak.
Yürürlükteki teşvik sisteminde sağlanan; vergi, prim, faiz gibi alanlardaki istisna ve indirimlerin bir kısmı yeni devirde kaldırılacak. Kimilerinin ölçüleri ise bölge ve kesime nazaran artırma yahut azaltma tarafında değiştirilecek. Hibe dayanağı yerli üretime verilecek, yani yerli üretilmiş eseri kullanarak yatırım yapılanlar hibe dayanağından yararlanabilecek.
Genel Teşvikler kaldırılacak
Ekonomim’de yer alan habere nazaran, yatırım teşvik sistemi hala; Genel Teşvikler, Öncelikli Yatırım Mevzuları, Stratejik Yatırımlar ve Bölgesel teşvikler olmak üzere toplam 4 kategoriden oluşuyor. Bölgesel teşvik vilayetler ortasındaki gelişmişlik farkının giderilmesine yönelik, vilayetlerin sosyoekonomik gelişmişlik endeksine nazaran 6 bölgeye ayrıldığı bir sistem üzerinden veriliyor.
Öncelikli Yatırım Mevzularında yapılan yatırımlar, makul yatırım mevzularının 5’inci bölge dayanaklarıyla desteklenmesini içeriyor. Yeni periyotta bu uygulama öncelikli yatırım mevzularında belirli revizyonlarla devam edecek. Stratejik Yatırımlar kapsamında ise cari açığın azaltılmasına katkı sağlayacak katma bedeli yüksek yatırımlar destekleniyor.
Bir müddet evvel çeşitli kategorilerde davetlere çıkılan HIT-30 programına yürürlükte olan Proje Balı Teşvik sistemi kapsamındaki teşvikler veriliyor. Genel Teşvik Sistemi ise teşvik edilmeyecek yatırım bahisleri dışında kalan tüm yatırımları kapsayan bir sistemi tabir ediyor.
Yeni periyotta bu Genel Teşvik Sisteminin kaldırılması planlanıyor.
|
“Rumca bilmeseler de Yunanistan’a gönderildiler”; Kayıp bir jenerasyonun öyküsü ‘Mübadele’
|
